ZoyaPatel
Ahmedabad

Yakin Biyafara: Sojojin Najeriya Sun Kwace Umuahia, Babban Birnin Biyafara

Yakin Biyafara: Sojojin Najeriya Sun Kwace Umuahia, Babban Birnin Biyafara

Yakin Biyafara: Sojojin Najeriya Sun Kwace Umuahia, Babban Birnin Biyafara


A rana mai kama da yau, 24 ga watan Disamba, 1969, sojojin Tarayyar Najeriya sun kwace birnin Umuahia, wanda a wancan lokaci ke matsayin babban birnin Jamhuriyar Biyafara. Wannan lamari ya kasance babban sauyi a Yakin Basasar Najeriya, wanda ya nuna kusantar ƙarshen rikicin.

Operation Leopard: Farmakin Karshe

Kwace Umuahia ya faru ne a karkashin Operation Leopard, wani shiri na soja da rundunar Najeriya ta aiwatar domin karya ragowar kariyar Biyafara.

  • Ba a yi faɗa kai tsaye a cikin birnin Umuahia ba
  • Amma yankunan da ke kewaye da birnin sun fuskanci mummunan barna da hare-hare masu tsanani
  • A ƙarshe, sojojin Najeriya sun shiga birnin tare da karɓe iko a ranar 24 ga Disamba, 1969

Ƙoƙarin Kwace Umuahia Tun Farko

Wannan ba shi ne karo na farko da aka yi yunƙurin kwace Umuahia ba.

A ranar 17 ga Satumba, 1968, bayan nasarorin da rundunar sojan Najeriya ta samu a Aba da Owerri,
Runduna ta 3 ta Sojan Najeriya, a ƙarƙashin Janar Benjamin Adekunle, ta nufi Umuahia.

Sai dai:

  • sojojin Biyafara sun nuna tsananin tirjiya
  • an shafe kwanaki 14 ana fafatawa da juna
  • daga bisani, rundunar ta 3 ta Marine ta janye zuwa Owerri a ranar 1 ga Oktoba, 1968

Wannan ya nuna irin wahalar da aka sha kafin samun nasarar ƙarshe a shekarar 1969.

Bayan Kwace Umuahia

Bayan kwace birnin:

  • Umuahia ta ci gaba da kasancewa karkashin ikon Najeriya har zuwa ƙarshen yaki
  • ta zama hedikwatar Runduna ta 1 ta Sojan Najeriya

A ranar 24 ga Disamba, 1969,
Runduna ta 3 ta Sojan Najeriya, a ƙarƙashin Janar Olusegun Obasanjo, ta kaddamar da farmaki na ƙarshe kan Biyafara.

A cikin makonni biyu kacal:

  • an kwace Owerri
  • an kuma karɓe filin jirgin saman Uli, wanda shi ne muhimmin hanyar shigo da kayayyaki ga Biyafara

Ƙarshen Yakin Biyafara

Bayan rushewar manyan sansanonin soja:

  • a ranar 8 ga Janairu, 1970, sabon shugaban Biyafara Philip Effiong ya ayyana tsagaita wuta
  • a ranar 12 ga Janairu, 1970, Biyafara ta mika wuya ga Tarayyar Najeriya

Hakan ya kawo ƙarshen yakin a hukumance a ranar 15 ga Janairu, 1970.

Asarar Rayuka

Masana tarihi sun kiyasta cewa:

  • tsakanin mutane miliyan 2 zuwa 3 ne suka rasa rayukansu
  • mafi yawansu fararen hula ne

Yawancin mutuwar ta faru ne sakamakon:

  • yunwa mai tsanani, inda dubban mutane ke mutuwa a kullum
  • cututtuka da rashin magunguna saboda killace yankunan Biyafara

Kammalawa

Kwace Umuahia a ranar 24 ga Disamba, 1969:

  • ya zama babban alamar rushewar Biyafara
  • ya nuna ƙarshen ikon siyasa da soja na jamhuriyar
  • kuma ya buɗe hanya zuwa ƙarshen ɗaya daga cikin mafi munin yakoki a tarihin Afirka

Tarihin Yakin Biyafara na ci gaba da zama darasi mai tsanani kan illar rarrabuwa, yunwa, da tsadar da fararen hula ke biya a lokutan yaki.


[Related Posts]
Mumbai
Kolkata
Bangalore
Previous Post Next Post